صفحه آرایی عبارت است از طرح ریزی برای یک صفحه یا گروهی از صفحه ها. از طرفی صفحه آرایی وسیله ای است برای ارائه اطلاعات نویسنده از قبیل متن، تصویر یا ترکیب متن و تصویر به مخاطبان.
در واقع صفحه آرایی شاخه ای از ارتباطات تصویری است که موضوع آن ایجاد روابط مناسب و هدفدار در صفحه بین عناصر نوشتاری، تصویری و فضای خالی در چهارچوبی معین و از پیش طراحی شده.
صفحه آرایی برای ناشرین و فروشندگان کتاب نیز دارای ارزش است و در صورت موفقیت می تواند موجب فروش بالای کتاب و درخواست زیاد مطالعه کنندگان گردد.
طراحی و صفحه آرایی (صفحه بندی) کتاب بعنوان مرحله ای پر اهمیت در تولید کتاب محسوب می شود. اگر طراحی و صفحه آرایی بصورت اصولی و حرفه ای انجام شود، باعث زیبایی و جذابیتی می شود که به مخاطب برای مطالعه کتاب انگیزه بیشتری می دهد.
در صفحه بندی کتاب سامان بخشیدن به عناصر باید به نحوی باشد که بیننده را از طریق اطلاعاتی که در صفحه جای داده است، هدایت کند و جهت دهد. عناصر طراحی، حروف و گرافیک باید به شیوه ای نظم یابند که مطالب صفحه به آسانی قابل خواندن باشد و خواننده را به پیگیری مطالب ارائه شده ترغیب کند. معمولا طراح از برخی شیوه های خاص استفاده میکند تا عناصر درون صفحه را انتظام بخشد.
حال می خواهیم درباره ی صفحه آرایی کتاب و مجله بپردازیم:
اصول صفحه آرایی
یکی از نکته های مهم در صفحه آرایی، انتخاب فونت مناسب برای کلمات می باشد که پیش شرط آن شناخت تمامی قلم‌ها، دقت و تجربه کافی است. فونت موردنظر باید خوانا و آسان و مناسب با موضوع باشد.
علاوه بر فونت ، قطع کتاب نیز مهم است که باید متناسب با موضوع کتاب باشد. گرید اختصاصی برای هر کتاب طراحی شود و نوع قرار گرفتن تیترها، میان تیترها، سوتیترها، متن، تصاویر، فصل ها، بخش ها و ... نیز پیش بینی شود، تنظیم و تعیین این موارد را طراحی اصطلاحاً یونیفرم (قالب کلی) می‌گویند.
می توان گفت هدف گرافیک از صفحه آرایی ایجاد انگیزه‌ی بیشتر برای خواندن، راحتی و زیبایی صفحات با به کارگیری عناصر بصری معقول است. هنر صفحه آرایی باعث می شود تا بیننده ساعات بیشتری صرف مطالعه کند بدون اینکه احساس خستگی کند.
از موارد مهّم دیگر در صفحه آرایی کتاب، رنگبندی صفحات داخلی است؛ کتاب را می توان با توجه به نوع و یا برحسب نیاز و سلیقه، تک رنگ، دو رنگ و یا چهار رنگ طراحی و صفحه آرایی کرد.
همچنین تجربه و تخصص در صفحه آرایی و اطلاع دقیق از انواع سیستم های چاپ باعث ارائه نتیجه نهایی با کیفیت بالا می گردد.
صفحه آرایی اگر چه کاری ذوقی و احساسی است، ولی قانون ها و دستورالعمل های تدوین شده و مشخصی دارد که باید به آن توجه شود.
نکات صفحه آرایی
اولین نکته استفاده از ابزار مناسب و نرم افزارهای حرفه‌ای برای طراحی است. آشنایی با تکنیک‌ها و اصول طراحی نیز برای داشتن طراحی صفحه حرفه‌ای ضروری است. برای داشتن طرحی بی‌نقص بررسی آثار موفق طراحان حرفه‌ای می‌تواند چاره ساز باشد. به یاد داشته باشید که جزئیات کار است که باعث بوجود آمدن طرحی جذاب خواهد شد.
تنظیم اندازه صفحات، تناسب خطوط، اندازه پاراگرافها و متن تراز شده جلوه بصری مطلوبی را به صفحات شما خواهد داد. توجه به اندازه حاشیه در قالب بندی صفحات نکته بعدی است که باید به آن توجه داشت. فضای سفید مناسب می‌تواند باعث احساس راحتی خواننده و داشتن صفحاتی مرتب باشد.
تنظیم محل قرارگیری عناوین، پاراگرافها و سایر عناصر تشکیل دهنده متن نیز در ایجاد صفحاتی با طراحی حرفه‌ای اثرگذار هستند. نرم افزار ورد معمولاً طرحی یکنواحت و بدون طراحی خاص را در اختیار طراح قرار می‌دهد. البته این نکته زمانی که به طرح یکسان در تمام صفحات نیاز باشد نرم افزار ورد می‌تواند بسیار کاربردی و مفید باشد. اما نرم افزار ایندیزاین این امکان را در اختیار طراح قرار می‌دهد که برای هر صفحه طراحی اختصاصی خود را داشته باشد.
بطور کلی در صفحه آرایی می توان دو هدف را در نظر گرفت: راحتی خواندن - انگیزه دادن به خواننده برای ادامه خواندن مطلب. مهم‌ترین بعد یک مجله را گرافیک و صفحه‌آرایی ممتاز آن مشخص میکند، شاید بتوان جمله را این چنین گفت که تکنیک‌های گرافیکی مجلات، امری ضروری، لازم و غیرقابل اجتناب است؛ چرا که وقتی مجله‌ای در پیش‌خوان روزنامه‌فروشی‌ها یا فروشگاه‌های تصویرسازی پرزرق و برق مجلات می‌باشد.
از این‌روست که صفحه‌آرایی و طراحی صفحات نوعی اصول تبلیغی به شمار می‌رود و گرافیست‌ها می‌بایست علاوه بر دانش گرافیکی لازم و تجربه کافی، از علم روان‌شناسی در جذب مشتری نیز آگاه باشند. مهم ترین جزء یک کتاب را جلد آن تشکیل می‌دهد؛ مخاطبین از جلد به عنوان سریع‌ترین و آسان‌ترین رابطه بین چشم و مطالب درونی مجله بهره می‌برند.
نکته آخر برای طراحان جوان این است که از تقلید اجتناب کنید، بررسی طرح‌های حرفه‌ای صرفاً جهت فراگیری اصول کلی طراحی است. سعی کنید هنگام شروع طراحی تمامی طرح‌هایی که پیش از این دیده‌اید را فراموش کنید. اصل اول در طراحی داشتن خلاقیت است پس جسارت داشته باشید!
منبع: نشرآنلاین