علم و شناخت قواعد و اصول ترکیب بندی نه تنها در مبحث صفحه بندی، بلکه در هنرهای مختلف، از اهمیت ویژه ای است و دانستن آن در رسیدن به نتیجه ایده آل قطعا تاثیر بسزایی دارد.
راهنمایی های دستوری برای سواد بصری مهمترین گام در حل یک مسئله بصری، کومپوزیسیون یا ترکیب بندی آن است.
برای رسیدن به مفهوم مورد نظر در یک عبارت تصویری به نوع ترکیب بندی آن بستگی دارد. نوع ترکیب بندی در یک اثر نقش بسیار مهمی در جلب توجه بیننده می شود. کسی که میخواهد از طریق تصویر با مخاطب ارتباط برقرار کند، در این مرحله از کار، باید احاطه و نظارت کامل برکارش داشته باشد، زیرا او از بهترین موقعیت برای القای منظورش برخوردار است.
ترکیب بندی یا نحوه کنار هم قرارگیری عناصر مختلف نقش به سزایی در اثر بخشی آن عناصر به عهده دارد. عناصر و اجزاء در کنار هم معنی واقعی خود را پیدا می کنند. پس از انتخاب عناصر مانند فرم و ساختار، رنگ و بافت و جنسیت لوگو، نقوش و آرم … مهمترین مسئله پیش روی طراحان این است که چگونه این عناصر را در کنار هم قرار دهند تا علاوه بر ایجاد زیبایی، هویت مطلوبی که برای موضوع در نظر گرفته شده به مخاطبین القا شود.
صفحه آرایی باعث ایجاد تعادل و تناسب در یک اثر می شود، زمانی که عناصر به شکل هماهنگ در کنار هم قرار می گیرند علاوه بر چشم نواز بودن باعث تعادل و توازن در کار می شود. صفحه آرایی فقط چیدن و در کنار هم گذاشتن عکس و متن تایپ شده با نظم معین نیست چرا که همواره زیبایی با منطقی و علمی بودن آن در یک جهت نمی باشد. صفحه آرایی و ترکیب بندی خوب باید در بیان عمق موضوع و درک بهتر محتوا مفید و موثر باشد.
شکل حروف، اندازه و تضاد موجود میان عناصر نوشتاری باید کاملا متناسب با عکس و طرح و در جهت تکمیل یکدیگر به کار گرفته شوند. در صفحه آرایی وحدت و انسجام خیلی مهم است. اتصال یا امتداد یک خط منحنی یا مستقیم به هریک از موضوعاتی که در یک صفحه قرار دارند می تواند چشم مخاطب را طبق نظر و هدف صفحه آرا در تمام جهات صفحه به چرخش در آورده و با ایجاد تنوع در چیدن حروف با فرم های مختلف از یکنواختی بکاهد.
ویژگی‌های صفحه آرایی خوب
در یک صفحه آرایی خوب باید از وجود فضاهای خالی بلااستفاده پرهیز شود. علاوه بر آن با کنترل فضاهای منفی می توان به وحدت و انسجام میان سفیدی و سیاهی رسید. صفحه آرایی به شیوه های مختلف متقارن و غیر متقارن انجام می شود که هرکدام در جای خود حائز اهمیت است.
رعایت اندازه و تناسب و کنترل نقاط حساس صفحه و چیدن عناصر اصلی در نقطه طلایی که بر اساس اصول ریاضی و محاسبات آن حائز اهمیت است.
اصلی ترین و ابتدایی ترین کار صفحه آرا شناسایی آن نقاط و تقسیم بندی صفحه به سطوحی است که در کنار هم قرار گرفته و مجموعه هماهنگی را به وجود می آورند.
زمانی که طراحی را بوسیله رنگ ها ، شکل ها، خطوط، بافت ها، اندازه هایی به وجود می آوریم و آنها را با یکدیگر مربوط می سازیم این کار در واقع کمپوزیسیونی است که طراح بوسیله آن می خواهد مفهوم خود را بیان کند.
ترکیب یک اثر تصویری نقش بسیار پر اهمیتی در ایجاد زیبایی هنری آن دارد. به عبارت دیگر، یکی از عوامل مهم زیبایی در یک کار هنری کمپوزیسیون آن است. البته باید توجه داشت که برای ایجاد یک ترکیب خوب بصری، قانون و فرمول مشخص و قاطعی نمی توان ارائه داد. در واقع این مسئله بستگی به طرز دید و اندیشه طراح دارد ولی می توان به بعضی اصول و نکاتی که باعث تاثیر بیشتر یک ترکیب بصری می شود اشاره کرد: مهمترین عامل فیزیکی و فیزیولوژیکی بر حواس بشر نیاز او به تعادل است. تعادل وضعیتی مقابل واژگونی است.
تعادل یک کمپوزیسیون، شبیه در یک تراز است.
به این معنا که وقتی تعادل در یک صفحه به وجود می آید که کلیه عناصر موجود در صفحه یا کادر در تمام سطوح صفحه به گونه ای تقسیم شوند و قرار گیرند که چشم بیننده همه آن ها را با هم با هم ببیند و به راحتی در کل صفحه گردش کند. به عبارت دیگر اگر تمام یا بیشتر عناصر در یک طرف صفحه جمع شوند و طرف دیگر خالی بماند، این صفحه دارای تعادل نیست و یا مثلا در طراحی کارت ویزیت یا سربرگ و پاکت نامه فرض کنیم سطوح رنگی بیشتر در یک طرف باشند و سطوح غیر رنگی در اطراف دیگر و این صفحه از نظر بصری متعادل نیست.